Monday, January 23, 2012

'Geen buizen, maar huizen!' Een verslag van de metrorellen van 1975 op de Nieuwmarkt



De Nieuwmarktrellen, ook wel de metrorellen genoemd, is de benaming van ongeregeldheden in het voorjaar van 1975 in de Amsterdamse Nieuwmarktbuurt. De buurtbewoners kwamen in opstand tegen de aanleg van de tunnel van de Zuidoostlijn. Door deze zeer ingrijpende operatie moesten vele woningen in het gebied van de Lastage, tussen de Geldersekade en de Oudeschans, gesloopt worden.

De gemeente wilde het braakliggende terrein, na de kaalslag voor de metro, omvormen tot een snelweg die de Wibautstraat via de Nieuwmarktbuurt en de Prins Hendrikkade met elkaar zou verbinden. Deze plannen stuitten echter op veel verzet en hadden zelfs heuse rellen tot gevolg. Met effect: de snelwegplannen werden geschrapt en de buurt werd herbouwd volgens het oude stratenpatroon. In het in 1980 geopende metrostation Nieuwmarkt is een kunstwerk gemaakt ter herinnering aan deze woelige tijd.

Tot in de jaren '80 stond nog lange tijd op een blinde muur aan de Anthoniesbreestraat de tekst: "Hoed je voor als links vermomde rechtsen. Mijd ze als pest, want ze zijn nog erger als de rest". De tekst herinnert aan de desillusie  van de bewoners  in het linkse stadsbestuur dat de buurt aan de slopershamer had prijsgegeven.

Sinds deze rellen is het woord 'metro' lange tijd taboe geweest in de Amsterdamse politiek. Maar met de goedkeuring voor de aanleg van de NoordZuidlijn is er een nieuw metro avontuur gestart en komen oude verhalen weer boven. Van een opstand als in 1975 is geen sprake. Wel grote maatschappelijke beroering en onzekerheid. 

 

No comments: